Η Υπογονιμότητα ως αποτέλεσμα της σύγχρονης ζωής!
Η υπογονιμότητα αποτελεί αυξανόμενη ανησυχία παγκοσμίως και όχι μόνο στην Ελλάδα, με τoυς σύγχρονους περιβαλλοντικούς παράγοντες να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο. Καθώς οι κοινωνίες εξελίσσονται, οι συνήθειες που συνοδεύουν τη σύγχρονη διαβίωση μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τη γονιμότητα ανδρών και γυναικών.
Παράγοντες υπογονιμότητας
-
Καθυστερημένη τεκνοποίηση
Μία από τις σημαντικότερες τάσεις στις σύγχρονες κοινωνίες είναι η καθυστέρηση απόκτησης παιδιών. Οι γυναίκες σήμερα επιλέγουν να δώσουν προτεραιότητα στην εκπαίδευση και την καριέρα τους πριν τη δημιουργία οικογένειας.
Ενώ αυτή η στροφή προσφέρει προσωπικά και επαγγελματικά οφέλη, έχει βιολογικό κόστος. Η γυναικεία γονιμότητα μειώνεται με την ηλικία, ιδίως μετά τα 35 έτη. Με την ηλικία η φυσική μείωση της ποιότητας και της ποσότητας των ωαρίων γίνεται κρίσιμος παράγοντας. Παράγοντας που αυξάνει τον κίνδυνο υπογονιμότητας και επιπλοκών της εγκυμοσύνης.
Οι άνδρες επίσης καθυστερούν την τεκνοποίηση , καθώς θέλουν να αφοσιωθούν στην επαγγελματική τους αποκατάσταση. Επιλογή που γίνεται για να ανταπεξέλθουν οικονομικά στη δημιουργία οικογένειας.
-
Αυξημένα επίπεδα στρες
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα στρες λόγω του απαιτητικού ρυθμού ζωής. Το χρόνιο στρες μπορεί να διαταράξει την ορμονική ισορροπία που είναι απαραίτητη για την τακτική ωορρηξία.
Τα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες, μπορεί να επηρεάσουν την παραγωγή αναπαραγωγικών ορμονών. Αυτό οδηγεί σε ακανόνιστους εμμηνορροϊκούς κύκλους ή ανωορρηξία (έλλειψη ωορρηξίας). Όσον αφορά την ανδρική υπογονιμότητα το στρες μπορεί να οδηγήσει σε ορμονικές ανισορροπίες που επηρεάζουν την παραγωγή σπέρματος και μειώνουν τη λίμπιντο.
-
Δίαιτα και διατροφή
Η σύγχρονη διατροφή, συχνά πλούσια σε επεξεργασμένα τρόφιμα, σάκχαρα και ανθυγιεινά λίπη, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη γυναικεία γονιμότητα. Η κακή διατροφή συμβάλλει στην παχυσαρκία, η οποία συνδέεται με ορμονικές ανισορροπίες που διαταράσσουν την ωορρηξία. Αντίθετα, η ακραία δίαιτα και οι διατροφικές διαταραχές, μπορεί να οδηγήσουν σε ανισορροπίες βάρους. Γεγονός που επίσης επηρεάζει την κανονικότητα της εμμήνου ρύσεως και της γονιμότητας.
Για τους άνδρες η παχυσαρκία μπορεί επίσης να οδηγήσει στην παραγωγή υπερβολικών οιστρογόνων, επηρεάζοντας περαιτέρω την ποιότητα του σπέρματος, την ερωτική επιθυμία και τη σεξουαλική λειτουργία.
-
Έκθεση σε περιβαλλοντικές τοξίνες
Οι άνθρωποι σήμερα εκτίθενται όλο και περισσότερο σε περιβαλλοντικές τοξίνες, όπως φυτοφάρμακα, χημικές ουσίες και βαρέα μέταλλα. Αυτές οι ουσίες μπορούν να μιμηθούν ή να επηρεάσουν τις ορμόνες του σώματος, διαταράσσοντας το ενδοκρινικό σύστημα, το οποίο είναι κρίσιμο για την αναπαραγωγική λειτουργία.
Οι EDCs, που βρίσκονται σε καθημερινά αντικείμενα , έχουν συνδεθεί με καταστάσεις όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) και η ενδομητρίωση. Παθολογίες οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν τη γονιμότητα.
Οι άνδρες είναι εξίσου ευάλωτοι στις δυσμενείς επιδράσεις των περιβαλλοντικών τοξινών, όπως τα φυτοφάρμακα, τα βαρέα μέταλλα και οι ενδοκρινικοί διαταράκτες. Αυτοί μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα και την ποσότητα του σπέρματος.
Η σύγχρονη ζωή περιλαμβάνει συχνά έκθεση σε υψηλότερες θερμοκρασίες. Αυτό μπορεί να συμβεί είτε από παρατεταμένη καθιστή θέση με φορητούς υπολογιστές στα γόνατα, είτε από συχνά ζεστά μπάνια, είτε από τη χρήση θερμαινόμενων καθισμάτων αυτοκινήτου. Αυτά μπορούν να αυξήσουν τη θερμοκρασία του όσχεου και να επηρεάσουν αρνητικά την παραγωγή σπέρματος.
-
Κατάχρηση ουσιών
Η χρήση ουσιών όπως ο καπνός, το αλκοόλ και τα ναρκωτικά είναι διαδεδομένη στη σύγχρονη κοινωνία. Το κάπνισμα εισάγει τοξικές χημικές ουσίες που μπορούν να βλάψουν το DNA του σπέρματος και να μειώσουν τον αριθμό και την κινητικότητα του σπέρματος. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με χαμηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης και μειωμένη ποιότητα σπέρματος. Τα ναρκωτικά όπως η μαριχουάνα και τα αναβολικά στεροειδή, μπορούν επίσης να επηρεάσουν τη σπερματογένεση (παραγωγή σπέρματος) και να οδηγήσουν σε προβλήματα γονιμότητας.
-
Καθιστικός τρόπος ζωής και έλλειψη σωματικής δραστηριότητας
Η καθιστική φύση της σύγχρονης εργασίας και του τρόπου ζωής μειώνει τη σωματική δραστηριότητα, συμβάλλοντας στην παχυσαρκία και το μεταβολικό σύνδρομο. Η τακτική άσκηση είναι σημαντική όχι μόνο για τη διατήρηση ενός υγιούς βάρους αλλά και για την προώθηση των βέλτιστων επιπέδων ορμονών και την ενίσχυση της συνολικής αναπαραγωγικής υγείας.
-
Ορμονικές επιπτώσεις
Ενώ τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν ορμονικές ανισορροπίες λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής, οι συγκεκριμένες ορμόνες και οι επιπτώσεις τους διαφέρουν.
Στις γυναίκες, το άγχος και η διατροφή μπορούν να διαταράξουν την ισορροπία των οιστρογόνων και της προγεστερόνης, επηρεάζοντας την ωορρηξία και τους εμμηνορροϊκούς κύκλους. Στους άνδρες, οι παράγοντες αυτοί επηρεάζουν κυρίως τα επίπεδα τεστοστερόνης, την παραγωγή σπέρματος και τη συνολική σεξουαλική λειτουργία.
Αντιμετώπιση υπογονιμότητας
Η συνειδητοποίηση αυτών των παραγόντων είναι το πρώτο βήμα προς τον μετριασμό των επιπτώσεών τους. Με την υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής, τη μείωση της έκθεσης σε επιβλαβείς ουσίες και την αποτελεσματική διαχείριση του στρες, οι άνδρες και οι γυναίκες μπορούν να βελτιώσουν τις προοπτικές γονιμότητάς τους.
